Nowości wydawnicze o Bydgoszczy

Nowości wydawnicze o Bydgoszczy

Już 19 kwietnia będziemy obchodzić kolejne urodziny Bydgoszczy. Z okazji rocznicy nadania naszemu miastu praw miejskich w 1346 roku przez króla Kazimierza Wielkiego proponujemy naszym czytelnikom kilka nowości wydawniczych związanych z historią, kulturą, turystyką i obyczajowością Bydgoszczy i regionu kujawsko-pomorskiego.

Cztery puzzle ze starymi fotografiami na okładce książki pt. "Bydgoskie puzzle".© Patria MediaBydgoskie puzzle : szkice z dziejów miasta nad Brdą / Krzysztof Osiński. – Wydanie I. – Bydgoszcz ; Gdańsk : Patria Media, 2023.
Sygn. 172217

W kilkudziesięciu monograficznych miniaturach znajdujemy osoby, których życie i działalność stanowią gotowy scenariusz na wielki epicki obraz filmowy. Są tu również wydarzenia, które „ustawiły” Bydgoszcz na czołówkach nie tylko krajowych mediów.

Historię każdego miasta przyrównać można do kolorowej układanki, której poszczególne elementy tworzą odrębne opowieści o wydarzeniach, miejscach i ludziach. W zadziwiający sposób możemy jednak klocki tej łamigłówki łączyć ze sobą, uzyskując obraz pełniejszy i ciekawszy. Poznawanie dziejów miasta i regionu przyrównać więc można do wspólnego układania puzzli. Dzięki pracy Krzysztofa Osińskiego Czytelnicy mogą poznać historię najważniejszych obiektów w Bydgoszczy i losy jej prezydentów. Dowiedzą się, jak miasto wróciło do Macierzy i z jakimi problemami zmagali się jego mieszkańcy po odzyskaniu niepodległości. Poznają losy kujawsko-pomorskich działaczy Narodowej Demokracji i obozu piłsudczykowskiego, a także najwybitniejszych bydgoszczan w historii: Żołnierzy Niezłomnych, konspiratorów i asów wywiadu, żołnierzy Armii Krajowej, wybitnych naukowców i przedstawicieli kultury, wreszcie ludzi „Solidarności”. Do wspólnego układania puzzli z Bydgoszczą w roli głównej zaprasza Krzysztof Osiński, historyk, doktor nauk humanistycznych, pracownik naukowy Delegatury IPN w Bydgoszczy.

Kolaż czarno-białych zdjęć wpisanych w liczbę 39 na okładce książki "Nie tylko krwawa niedziela - bydgoski wrzesień dzień po dniu".© Wydaw. PejzażNie tylko krwawa niedziela : bydgoski wrzesień dzień po dniu / Krzysztof Drozdowski. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Pejzaż, Stadnicki s. k., 2022.
Sygn. 173452p, 173453, 173454

Ile jest wydarzeń z września 1939 roku, które potrafimy przytoczyć bez większego wysiłku? Wydarzenia z pierwszych pięciu dni oraz potem, z 9,10,11 września są dość powszechnie znane.

Co jednak z resztą dni? Nawet, gdy zaglądamy do opracowań naukowych, trudno tam odnaleźć opis wydarzeń pozostałych dni. A przecież bydgoszczanie musieli się przystosować do nowej rzeczywistości. W początkowych dni oczekiwali jeszcze szybkiej, i co ważniejsze, skutecznej ofensywy wojsk alianckich, które wspólnie z polską niezwyciężoną armią wezmą w kleszcze armie małego kaprala, jak chętnie nazywano przywódcę III Rzeszy Adolfa Hitlera, by umniejszyć jego wojskowemu instynktowi“

(ze wstępu)

Statua łuczniczki na tle zabytkowych budowli na okładce książki "Bydgoski firtel"© Małgorzata GrosmanBydgoski firtel czyli Kultura międzywojnia / Małgorzata Grosman. – Wydanie I. – [Bydgoszcz] : Małgorzata Grosman, copyright 2022.
Sygn. 174030p, 174031

Uwielbiamy twierdzić, że w naszym mieście (miasteczku, dzielnicy, województwie – dopasuje do swojej sytuacji) nic szczególnego się nie dzieje. Że tutejsze życie kulturalne to nuda, beznadzieja. Dno – po prostu. Narzekamy na tę lichotę z zapałem, wzdychając do miast większych, atrakcyjniejszych, pełnych ciekawych ofert. Z długą i ciekawą historią i nowoczesnych jednocześnie. Takich, w których żylibyśmy pełną piersią. Ale, niestety… Mieszkamy tu, gdzie mieszkamy, więc siedzimy na kanapie. Bydgoszcz nie jest wyjątkiem. Oj, nie. Można nawet zawyrokować, że taką postawę bydgoszczanie mają często w genach. Bo tacy byli ich dziadkowie i pradziadkowie, którzy mówili o „artystycznej pustyni“ i też narzekali. Prawda jest jedna inna. W międzywojennej Bydgoszczy był teatr, były kina oblegane przez bydgoszczan i rozmaite sale, w których wysłuchać można było koncertów, wykładów o sztuce czy spektakli muzycznych. Były biblioteki i czytelnie. Żyli tu muzycy, malarze, rzeźbiarze, pisarze, aktorzy… Działały chóry, nawet szkoła aktorska. Był też plan, by Bydgoszcz stała się Hollywood nad Brdą. Prywatnie lub zawodowo związane były z miastem takie gwiazdy międzywojnia, jak Pola Negri, Ola Obarska, Helena Grossówna, tu tworzyli Wanda Siemaszkowa czy Adam Grzymała-Siedlecki. Tu działała największa fabryka fortepianów i pianin Bruno Sommerfelda… I o tym właśnie jest „Bydgoski firtel, czyli kultura międzywojnia“.

Archiwalna fotografia z działaczami "Solidarności" na okładce książki pt. "Wysoka temperatura".© IPNWysoka temperatura : od wolności do wolności 1980 – 1990 / Jan Rulewski ; opracował Jan Olaszek ; Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. – Warszawa : Instytut Pamięci Narodowej, 2022.
Sygn. 172349

Autobiograficzna opowieść o politycznym zaangażowaniu Jana Rulewskiego. W PRL był on działaczem opozycji demokratycznej, a wolnej Polsce posłem na sejm i senatorem.

Czytelnik książki poznaje kolejne etapy jego życia obejmujące dorastanie w Bydgoszczy, próbę ucieczki z PRL, pobyt w więzieniach w Czechosłowacji i w Polsce, pracę w „Romecie”, działalność w „Solidarności” na szczeblu regionalnym i ogólnopolskim, internowanie w stanie wojennym, pobyt w areszcie, działalność podziemną, wreszcie działalność polityczną po 1989 roku.

(opis wydawcy)

Herb i dawna rycina z widokiem miasta na okładce skiążki pt. "Pozdrowienia z dawnej Bydgoszczy".© Wydaw. PejzażPozdrowienia z dawnej Bydgoszczy / Wojciech Banach ; tłumaczenia Biuro Logos. – Wydanie I. – Bydgoszcz : Stowarzyszenie Centrum Kultury Belle Epoque : Wydawnictwo Pejzaż, Stadnicki s.k. Bydgoszcz, 2022.
Sygn. 172218p

Fontanna „Potop”, Teatr Miejski, zachodnia pierzeja Starego Rynku i wiele innych… Któż z bydgoszczan interesujących się choć trochę historią naszego miasta nie zna ich przedwojennych wizerunków? Wojenna zawierucha i barbarzyństwo okupantów unicestwiły te budowle będące w swoim czasie rozpoznawalnymi symbolami Bydgoszczy.(…) Lubimy przeglądać dawne pocztówki i fotografie. Często sprawdza się stara prawda – żeby lepiej tworzyć teraźniejszość, trzeba poznać przeszłość. Takie pieczołowite wręcz podejście do dziejów rodzinnego miasta, to też jedna z form lokalnego patriotyzmu.

Trzy osoby w płaszczach na okładce książki "Zwyczaje towarzyskie polskich mieszkańców Bydgoszczy w II Rzeczypospolitej". © Wydaw. PejzażZwyczaje towarzyskie polskich mieszkańców Bydgoszczy w II Rzeczypospolitej / Ewa Rynka. – Wydanie I. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Pejzaż, Stadnicki s.k., 2021.
Sygn. 172219p

W kulturze mieszkańców miast sposoby spędzania wolnego czasu od zawsze były wartością zmienną. W latach międzywojennych kultura ta miała tak zwany charakter samoobsługowy, szczególnie w odniesieniu do ludzi mniej zamożnych. Tak jak dzisiaj, istniały pewne mody spędzania wolnych chwil. Placówki kulturalne działające w mieście nad Brdą, na przykład kina, teatry były prawdziwymi animatorami kultury. Samo miasto wychodziło do mieszkańców z nowymi ofertami spędzania wolnego czasu, chociażby tworząc nowe tereny zielone. Bydgoszcz w czasach II Rzeczypospolitej była dla mieszkańców miejscem gościnnym i atrakcyjnym. Zwyczaje towarzyskie w latach 1920 – 1939 z kolei sprzyjały rozwojowi tradycyjnej kultury w regionie i podtrzymywaniu więzi środowiskowych. Niewątpliwie cyklicznie wprowadzały one w życie miasta prawdziwe ożywienie.(…)

fragment z wstępu od Autorki.

Gruzy przed kamienicami miasta na okładce książki "Bydgoszcz w latach okupacji".© Wydaw. PejzażBydgoszcz w latach okupacji / Krzysztof Drozdowski. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Pejzaż, Stadnicki s.k., 2022.
Sygn. 172221p

Album jest świadectwem i dokumentem czasu wojny w Bydgoszczy, przemawia do czytelnika głównie obrazem – od szokujących zdjęć pomordowanych Polaków po zniszczone budynki, obecność okupanta w mieście i zwykle życie bydgoszczan toczące się pomimo wszystko. Uzupełnieniem jest tekst Krzysztofa Drozdowskiego opisujący syntetycznie najważniejsze wydarzenia z tego okresu. Tak pisze Autor we wstępie: „Z zamiarem wydania albumu zawierającego fotografie Bydgoszczy z lat II wojny światowej nosiłem się już od ponad pięciu lat. Każdego miesiąca jednakże moje prywatne zbiory znacząco się powiększały, dochodząc obecnie do liczby ponad 1000 zdjęć. Im więcej ich trafiało do mojego prywatnego archiwum, narastał problem, które z nich wybrać. Ostatecznie zdecydowałem się na zaprezentowanie 150 zdjęć, które po wspólnym namyśle z wydawcą, uzupełnione zostały o kilkanaście zdjęć pochodzących ze zbiorów Archiwum Państwowego w Bydgoszczy oraz Narodowego Archiwum Cyfrowego”.

Stary, zniszczony, drewniany wiatrak na okładce książki pt. "Ginące miejsca".© Wydaw. PejzażGinące miejsca : kujawsko-pomorskie / Michał Jankowski. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Pejzaż, Stadnicki s.k., 2022.
Sygn. 172216p

To publikacja, w której autor proponuje nietypowe spojrzenie na historię naszego regionu, ukazując miejsca powoli, ale niestety systematycznie już znikające ze współczesnego krajobrazu.

Znajdziemy tu obiekty zrujnowane, zaniedbane, ukryte za gąszczem dzikiej roślinności, często zupełnie niesłusznie zapomniane i nikomu nieznane. Są wśród nich pałace, dwory, zamki, kościoły, cmentarze, forty, stacje kolejowe, młyny, wiatraki, fabryka zbrojeniowa czy browar.

Źródła:

www​.ipn​.gov​.pl
www​.projektpejzaz​.pl
www​.patriamedia​.pl