Światowy Dzień Czytania Tolkiena

Światowy Dzień Czytania Tolkiena

Twórcą Śródziemia, najsłynniejszej krainy fantasy w dziejach literatury, jest John Ronald Reuel Tolkien. 

Inicjatywa „Dzień Czytania Tolkiena“ została zapoczątkowana przez stowarzyszenie The Tolkien Society w 2003 roku. Wybrano akurat taką datę, ponieważ 25 marca (rethe) to dzień, w którym przypada rocznica pokonania Saurona i zakończenia wojny o pierścień. Dla miłośników twórczości tego autora jest to informacja znacząca 😉

Czy wiecie, że…

  • Rodzice Tolkiena, Mabel Suffield i Arthur Tolkien, pobrali się w Kapsztadzie w Południowej Afryce. Dzieliło ich 13 lat różnicy, byli szczęśliwym małżeństwem. Tolkien stracił swojego ojca w wieku lat czterech, a matkę, gdy miał lat dwanaście.
  • Ronald, bo tak nazywano pisarza w domu, umiał w wieku 4 lat pisać i czytać. Jego matka była jego pierwsza nauczycielką, to ona nauczyła go łaciny i języka francuskiego zauważając, że syn ma zdolności do nauki języków obcych. Matka nauczyła go również podstaw rysunku – pisarz dobrze rysował.
  • Tolkien poznał swoją przyszłą żonę w wieku 16 lat, Edith Bratt miała wówczas 19 lat. W dniu swoich 21 urodzin napisał jej list z oświadczynami. Wspólnie spędzili całe swoje życie i pochowani zostali w jednym grobie w Oxfordzie. Gdyby ktoś chciał odwiedzić grób sławnego pisarza może zaskoczyć go nagrobek. Na płycie umieszczone zostały dwa imiona: Beren i Luthien – kochanków, bohaterów z powieści „Silmarillion”.
  • J.R.R. Tolkien gdy tylko otrzymał dyplom ukończenia studiów zaciągnął się do armii. Służba w wojsku i udział w I wojnie światowej miała bardzo duży wpływ na życie Tolkiena. W 1916 roku pisarz należąc do 11. batalionu Strzelców z Lancashire brał czynny udział w bitwie nad Sommą, jedną z najkrwawszych bitew tej wojny.
  • Na uniwersytecie w Oksfordzie Tolkien poznał C.S. Lewisa. Na uczelni obaj byli profesorami, prywatnie przez lata przyjaciółmi i miłośnikami kultury nordyckiej. Obaj panowie byli swoimi pierwszymi czytelnikami i krytykami. Pilnowali się wzajemnie, aby nie zarzucić i nie odłożyć do szafy żadnej z pisanych książek. J.R.R. Tolkien przyczynił się bardzo do napisania przez C.S.Lewisa „ Opowieści z Narni”.
  • „Klub Wikingów”- tak nazywała się organizacja założona przez Tolkien wraz z dwójką przyjaciół. Zrzeszała lingwistów języka staroangielskiego i historyków, zarówno profesorów jak i również studentów. Spotkania członków odbywały się w barach lub salach kampusu uniwersyteckiego. Klubowicze czytali stare skandynawskie sagi, poezję, mitologię nordycka. Zajmowali się również tworzeniem, pisali poezję i pieśni w języku staroangielskim.
  • Brytyjski pisarz był poliglotą – władał perfekcyjnie wieloma językami. Wśród tych około 30 języków był między innymi anglosaski, staroislandzki, średniowieczny i współczesny walijski, nordycki, hebrajski, rosyjski, lombardzki, greka czy esperanto. J.R.R. Tolkien znał również język polski, a jego nauka jak twierdził była poważnym wyzwaniem.
  • J.R.R.Tolkien nie traktował zbyt poważnie swojego pisarstwa. Najważniejsza była nauka. Był autorem ponad 100 prac z dziedziny filologii i literatury dawnej. Współpracował również przy powstawaniu słownika języka angielskiego Oxford English Dictionary.
  • Czternaście lat zajęło Tolkienowi napisanie powieści „Władca Pierścieni”. Pisarz nigdy nie był specjalistą w szybkim pisaniu na maszynie. 1200 stron pierwowzoru napisał używając tylko dwóch palców.
  • Rzymski, dwunastogramowy złoty pierścień był inspiracją dla J.R.R. Tolkiena podczas pisania książek „Hobbit“ i „Władca Pierścieni“. Pierścień należał do Rzymianina o imieniu Silvianus i został znaleziony przez rolnika w 1785 roku w południowej Anglii. Kilkadziesiąt lat później została odnaleziona tabliczka z informacjami o losie pierścienia. Zgodnie z nimi został on skradziony właścicielowi, który rzucił klątwę na złodzieja oraz całą jego rodzinę. Miała ona trwać do momentu aż pierścień nie zostanie zaniesiony do świątyni celtyckiego boga Nodensa. Tolkien poznał tą historię na dwa lata przed rozpoczęciem prac nad „Hobbitem”.
  • Tolkien pisząc „Władcę pierścieni” nie tworzył trylogii. W tamtych czasach wydanie powieści liczącej ponad 1000 stron było ogromnym wydatkiem dla wydawnictwa. Co ciekawe, to nie autor, a wydawcy postanowili przedstawić czytelnikowi opowieść o pierścieniach z Śródziemia jako trzy osobne tomy. Równocześnie nanieśli poprawki do powieści, o czym prawdopodobnie J.R.R. Tolkien nie miał pojęcia.
  • Na potrzeby swoich książek Tolkien stworzył kilkanaście własnych języków, w tym najpopularniejszy quenya. Wysoka mowa powstała już w 1915 i w trakcie pisania „Władcy Pierścieni“ rozbudowana została do potężnych rozmiarów. Można było usłyszeć ją w filmowej adaptacji trylogii Petera Jakcsona. Istnieją też na świecie szkoły językowe, w których można uczyć się języka elfów z Śródziemia.
  • Jego specyficzne poczucie humoru było ogólnie znane. Potrafił nastraszyć sąsiada wybiegając z domu w hełmie i z toporem, krzycząc groźnie coś po nordycku lub zapłacić w sklepie za zakupy sztuczną szczęką.

„Fantazja to naturalny aspekt ludzkich działań. Na pewno nie niszczy rozumu, ani go nawet nie obraża; nie stępia też apetytu na prawdę naukową i nie zaciera jej postrzegania. Wręcz przeciwnie. Im bystrzejszy i trzeźwiejszy umysł, tym wspanialsze będzie snuł fantazje“.

  • W książce „Władca Pierścieni” Tolkien napisał: „3 pierścienie dla królów elfów pod otwartym niebem, 7 dla władców krasnali w ich kamiennych pałacach, 9 dla śmiertelników, ludzi śmierci podległych, 1 dla Władcy Ciemności na czarnym tronie…”. Czytając i zapisując podane cyfry w odwrotnej kolejności otrzymamy – 1973, rok kiedy w wieku 81 lat Tokien zmarł. Jego ciało złożone zostało w katolickiej części Wolvercote Cemetery w Oksfordzie.
  • Słońce w odległości około 3,29 lat świetlnych okrąża planetoida 2675, nazwana na cześć pisarza jego nazwiskiem. Podobnie stało się w przypadku jednego z merkuriańskich kraterów.
  • Najbardziej znaną biografie pisarza napisał Humphrey Carpenter „J.R.R.Tolkien wizjoner i marzyciel”, którą można wypożyczyć w naszej bibliotece.

Ciekawostki wybrane z książek:

J.R.R. Tolkien : wizjoner i marzyciel / Humphrey Carpenter.- Kraków : Wydaw. „Mystery“, cop. 2010, 335, [1] s.

J.R.R. Tolkien – pisarz stulecia / Tom A. Shippey.- Poznań : Wydaw. „Zysk i S‑ka“, cop. 2000, 428, [1] s.

Zapraszamy serdecznie czytelników do wypożyczania książek o pisarzu i książek J.R.R. Tolkiena z naszych zbiorów w języku polskim, angielskim, francuskim i niemieckim.