Z okazji rocznicy podpisania przez króla Kazimierza Wielkiego aktu lokacyjnego grodu nad Brdą (19.04.1346 r.) prezentujemy wybrane nowości wydawnicze o Bydgoszczy.
© Wydaw. M. Grosman-JanuchowskaOdważne i romantyczne / Małgorzata Grosman. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Małgorzata Grosman-Januchowska, 2024.
Sygn. 176975p, 176976
Czy w Powstaniu Wielkopolskim uczestniczyli bydgoszczanie? Jaką rolę odegrały w nim bydgoszczanki?
To pytania, których bydgoszczanie i bydgoszczanki raczej sobie nie zadają, bo w ogóle nie kojarzą Bydgoszczy z powstaniem wielkopolskim. Tymczasem o zwycięstwie powstania zadecydował nie tylko zryw Poznaniaków, ale też mieszkańców wielu innych miast, miasteczek, wsi.
Małgorzata Grosman-Januchowska to autorka, której twórczość koncentruje się na badaniach nad historią kultury, sztuki i społeczeństwa, szczególnie w kontekście Bydgoszczy. Choć nie jest historyczką w tradycyjnym sensie, jej prace wnikliwie dokumentują i analizują różne aspekty życia artystycznego miasta, koncentrując się na zapomnianych wydarzeniach, postaciach i instytucjach, które miały kluczowe znaczenie w jego rozwoju kulturalnym.
© Wydaw. M. Grosman-JanuchowskaOstromecko w opowiadaniach / Małgorzata Grosman. Wyd. 2 poszerz. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Małgorzata Grosman-Januchowska,2024.
Sygn. 176968p, 176969
Zespół Pałacowo-Parkowy Ostromecko to wyjątkowe miejsce. Byłby ewenementem już choć dlatego, że w jednym majątku, tuż obok siebie, są tu dwa pałace i dwa parki, a to dopiero początek ostromeckich atrakcji.
Nietuzinkowe, godne powieści sensacyjnej, spod znaku płaszcza i szpady, ale i romansu, były losy jego kolejnych właścicieli. Ściśle powiązane z zawiłymi dziejami tutejszych ziem i jednocześnie z narodowością panów na Ostromecku, z ich politycznymi lub szlacheckimi ambicjami, z gospodarnością lub rozrzutnością… Przeplatają się tu więc i wielka historia, i niezwykłe postaci.
©Bilet do Singapuru / Jerzy Sulima-Kamiński ; [il. Elżbieta Kamińska-Zielińska]. – Wyd. 2. – Bydgoszcz : [s.n.], 2016.
Sygn. 172426
Wzruszająca opowieść o samotności, a także rzecz o emigracji zarobkowej lat osiemdziesiątych Polaków w Niemczech, o jej niektórych społeczno-psychologicznych skutkach.
W niemniejszym stopniu także o symptomach zarysowujących się na tle kulturowych powinowactw i nowego ładu europejskiego, przewartościowań w myśleniu Polaków o Niemcach i Niemców o Polakach.
Jerzy Sulima-Kamiński był autorem opowiadań, powieści, felietonów, recenzji literackich, słuchowisk radiowych i audycji monograficznych na lokalnej i ogólnopolskiej antenie radiowej.
© Wydaw. PejzażBydgoszcz : historia w 100 przedmiotach / Krzysztof Drozdowski. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Pejzaż, Stadnicki s.k., 2022.
Sygn. 172427p
Jak w kalejdoskopie historia goni historię. Te 100 barwnych opowieści zachwyci cię Drogi Czytelniku i odkryje przed tobą obszary zapomniane, nieznane, zabawne, tragiczne losy i historie warte poznania.
Krzysztof Drozdowski jak zawsze z pasją i zacięciem poszukuje i opisuje historyczne tropy. Dzięki niemu poprzez nieme przedmioty, pozostałych świadków zdarzeń snuje opowieści o przeszłości pełne emocji. Serwetnik, kula armatnia, czołgi, samoloty, talerzyk, zamek, łańcuch, torba, złote monety i wiele innych przedmiotów stają się trampoliną do podróży w czasie. Jesteśmy pewni że wiele historii was zaskoczy, zmotywuje do podróży lub własnego zgłębienia historycznych tematów. Całość książki to lektura która na długo pozostanie w waszej pamięci.
© Wydaw. M. Grosman-JanuchowskaWybiórczy plan miasta Bydgoszczy / Małgorzata Grosman. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Małgorzata Grosman-Januchowska, 2024.
Sygn. 176972p, 176973
Patronki bydgoskich ulic. Ile ich jest? Kilka, kilkanaście, więcej? Kto bo to liczył… Kojarzymy co najwyżej, że w porównaniu do patronów – mężczyzn, jest ich mało. Bardzo mało. Policzyłam więc. Nie było z tym wiele pracy – 31 „kobiecych“ ulic, skwerów, rond, na przeszło 1500 ulic, na 26 rond i 27 skwerów… I jeszcze plac Praw Kobiet, raptem od października 2022 roku.
Są jednak i inne „kobiece“ ślady: rzeźby, pomniki, murale, tablice pamiątkowe… I nazwy ulic, na pierwszy rzut oka „męskie“, w rzeczywistości upamiętniające jednak i kobiety. Powstanki wielkopolskie, sokolice bydgoskie, architektki, harcerki Szarych Szeregów. Właśnie o tym jest „Wybiórczy plan miasta Bydgoszczy“.
© Wydaw. Adam MarszałekBydgoska krwawa niedziela 3 – 4 września 1939 roku / Włodzimierz Jastrzębski. – Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek, 2022.
Sygn. 172434p, 172435, 172436
Jednym z najbardziej kontrowersyjnych wydarzeń w stosunkach polsko-niemieckich ery najnowszej był spór historiograficzny dotyczący oceny wydarzeń bydgoskiego września 1939 roku.
Po obydwu stronach powstało na ten temat wiele książek i opracowań.
W ujęciu badawczym sprawami z tym związanymi zajmowałem się ja – prof. Włodzimierz Jastrzębski. U schyłku Polski Ludowej, w 1988 roku ukazała się drukiem moja praca pt.: „Dywersja czy masakra? Cywilna obrona Bydgoszczy we wrześniu 1939 roku“.
© Wydaw. WSGBernard Śliwiński – prezydent Bydgoszczy w II RP : prawnik, powstaniec wielkopolski / Marcin Chamot. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy, 2021.
Sygn. 172497p, 172498
Pierwsza powstała w Bydgoszczy biografia zasłużonego mieszkańca tego miasta – Bernarda Śliwińskiego. Publikacja przedstawia w sposób całościowy życie tego wielkiego Polaka w różnych jego rolach: prezydenta miasta Bydgoszczy, doktora nauk prawniczych, oficera powstania wielkopolskiego, wybitnego poznańskiego prawnika, aktywnego działacza organizacji kombatanckich II RP, bohaterskiego żołnierza września 1939 r., jeńca oflagu…
W pracy wykorzystano bogate materiały odnalezione w wielu krajowych archiwach, a także pozyskane ze zbiorów prywatnych rodziny Bernarda Śliwińskiego.
120 lat bydgoskich wodociągów i kanalizacji (1900 – 2020) z perspektywy Muzeum Wodociągów = 120 years of Bydgoszcz waterworks and sewerage system (1900 – 2020) form the perpescitve of the Waterworks Museum / Adam Kosecki. – Wydanie I. – Bydgoszcz : Muzeum Wodociągów Woda Bydgoska : Wydawnictwo Pejzaż, Stadnicki s.k., 2021.
Sygn. 172496
Wystawa została przygotowana w układzie chronologicznym i podzielona na pięć sekcji, z których każdą poświęcono określonemu wycinkowi dziejów bydgoskich wodociągów i kanalizacji. Przed wejściem na wystawę, w przedsionku, wykorzystując technologię grafiki wektorowej, został powiększony do rzeczywistych rozmiarów hali, odpowiedni fragment elewacji ściany z oryginalnego, pochodzącego z końca XIX wieku rysunku technicznego ukazującego fasadę budowli. W tej części budynku znajduje się także dystrybutor ulotek dotyczących muzeum, wystawy stałej oraz wszystkich obiektów bydgoskiego Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła TeH2O oraz kasa i sklep z muzealnymi pamiątkami.
© Wydaw. M. Grosman-JanuchowskaBydgoszcz rozbrzmiewa muzyką : bydgoscy producenci instrumentów muzycznych / Małgorzata Grosman. – Bydgoszcz : Wydawnictwo Małgorzata Grosman-Januchowska, 2024.
Sygn. 176970p, 176971
Mało kto dziś wie, że sto lat temu Bydgoszcz była prężnym ośrodkiem produkcji instrumentów muzycznych. Powstawały tu pianina i fortepiany, skrzypce, instrumenty dęte, organy, fisharmonie Instrumenty te wychodziły spod rąk takich mistrzów, jak Bruno Sommerfeld, Stanisław Niewczyk, Julian Kielbich, Mieczysław Wybrański czy Otto Majewski. Niektórym z nich udało się osiągnąć prawdziwy sukces. Sommerfeld był w międzywojniu największym w Polsce producentem pianin i fortepianów. Niewczyk nazywany był polskim Stradivariusem. Kielbich wyposażył w instrumenty niejedną orkiestrę dętą. Wybrański wybudował organy między innymi dla katedry w angielskim Chesterfield.
A jednak na długi lata zupełnie o nich zapomnieliśmy. Dlaczego? Można rozmyślać nad tym godzinami, ciekawsze jest jednak przyjrzenie się ich losom. Ciężkiej pracy, walce z rozmaitymi przeciwnościami, osiąganym sukcesom. Bo ich życiorysy choć pełno jest w nich luk, które można jedynie próbować zapełnić przeglądając zachowane dokumenty, stare artykuły prasowe czy reklamy są niezwykle interesujące.
© Fundacja FarbiarniaKobiety Fotonu / Małgorzata Czyńska, Katarzyna Gębarowska. – Wydanie I. – Bydgoszcz : Fundacja Farbiarnia, 2018.
Sygn. 174757
Przemysł fotochemiczny to przemysł lekki, odpowiedni dla kobiet. W Bydgoskich Zakładach Fotochemicznych „Foton” większość załogi stanowiły kobiety. Budowały powojenną legendę polskiej fotografii analogowej, przyczyniając się do sukcesu największego producenta papieru fotografii czarno-białej i barwnej.
Chemiczki, laborantki, księgowe dopowiadają swój rozdział do oficjalnej historii Fotonu. Z pasją mówią o wyborach zawodowych, sytuacji kobiet w przemyśle, a także o miłościach i małżeństwach zawiązanych w ciemni fotograficznej.
Swój głos dołączają wybitne artystki fotografii: Teresa Gierzyńska, Jolanta Marcolla oraz Natalia LL, które przez kilkadziesiąt lat pracowały na materiałach Fotonu.
© Instytut De RepublikaWydarzenia bydgoskie 1939 roku / redakcja Bogusław Kopka. – Warszawa : Instytut De Republika, 2022.
Sygn. 173609p
Tragiczne wydarzenia, jakie miały miejsce w pierwszych dniach i tygodniach II wojny światowej w Bydgoszczy i na Pomorzu, mają szczególne miejsce w pamięci Polaków.
Na tych terenach Niemcy dokonali największej zbrodni w 1939 roku – Zbrodni Pomorskiej, w której zginęło co najmniej 30 tysięcy istnień ludzkich.
Pomorze stało się poligonem doświadczalnym dla ludobójczych działań wojskowych i policyjnych formacji III Rzeszy Niemieckiej i Selbstschutzu na ziemiach polskich.
Oprac. Grażyna Ruta-Balińska
Źródła:
www.malgorzatagrosmanmgm.pl/
www.marszalek.com.pl
www.projektpejzaz.pl/