Piknik popularnonaukowy z okazji 118. rocznicy urodzin patrona biblioteki

Piknik popularnonaukowy z okazji 118. rocznicy urodzin patrona biblioteki

W sobotę (19.08.2023) taras Młynów Rothera w Bydgoszczy zamienił się w prawdziwe piknikowe miasteczko. Okazją do spotkania z mieszkańcami i turystami było świętowanie urodzin bydgoszczanina, który znacząco przyczynił się do odmienienia losów II wojny światowej.

Odwiedzający Młyny Rothera na Wyspie Młyńskiej nie tylko odkrywali tajemnice historii, ale również poznawali technologiczną przyszłość. Setki ludzi dowiedziały się co nieco o procesie złamania kodu Enigmy, a także zaznajomiły się z ciekawostkami z dziedziny matematyki, kryptologii, szyfrowania czy informatyki. 

Partnerem wydarzenia była nasza biblioteka. Zaprosiliśmy na prezentację poświęconą dawnej szkole z okresu zaboru pruskiego oraz dwudziestolecia międzywojennego. Dawne ławki szkolne, kałamarze, tabliczki, ręczny dzwonek to namiastka szkoły, do jakiej chodził słynny kryptolog. Odwiedzający próbowali swoich sił w kaligrafii ucząc się pisania piórem ze stalówką i atramentem. Dorośli przeglądali wystawione opracowania o Marianie Rejewskim ze zbiorów biblioteki, a młodsi rozszyfrowywali utajnione informacje na symulatorach Enigmy. Wszyscy chętnie poznawali różne rodzaje szyfrów (Cezara, Polibiusza, podstawieniowe) i wykonywali przygotowane zadania.

Uczestnicy pikniku przed namiotem biblioteki.


Biuro Nowych Technologii IPN przygotowało interaktywne stanowisko, na którym zakładając gogle VR można było wcielić się w role polskich kryptologów w „Grze Szyfrów”. Ta gra została nagrodzona Wydarzeniem Historycznym Roku 2023. W aplikacji „Szybowcowa ‘87” za pomocą wirtualnej rzeczywistości zwiedzający mogli wjedź do mieszkania i zobaczyć, jak działała ukryta konspiracyjna drukarnia Solidarności Walczącej. Dodatkową atrakcją były nagrania wolumetryczne w postaci hologramów „Cyfrowych Bohaterów”. 

Centrum Szyfrów Enigma w Poznaniu prezentowało historię złamania szyfrów Enigmy przez polskich kryptologów. Można było poznać szyfr komórkowy, cylinder Jeffersona oraz szyfr OTP (one time pad). Odwiedzający za pomocą steganografii i atramentów sympatycznych kodowali wiadomości. Na najmłodszych czekały drewniane łamigłówki, gry i kolorowanki, a dla rodzin z dziećmi gra „Tower of Power”. Podczas pikniku była również możliwość obejrzenia modeli bomby Rejewskiego oraz Enigmy. 

Bydgoska Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej zaprezentowała wystawę biograficzną o Marianie Rejewskim oraz zaprosiła na swoje stanowisko, na którym dzieci grały w planszówki, m.in. w Gigantów nauki czy Zwierzęcą brygadę. IPN zaprezentował też grę Znaj Znak oraz zaprosił do samodzielnego przygotowania okolicznościowych przypinek i breloczków. Ponadto na 1. piętrze kawiarni Nowe Miejsce powstało kameralne kino, w którym IPN zaprosił na seans filmu o Marianie Rejewskim pt. „Kryptolog”.  

Na stoisku Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego uczestnicy pikniku poznawali miejsca w Bydgoszczy związane z Marianem Rejewskim i informacje o Regionalnej Odznace Krajoznawczej „Znani Bydgoszczanie – Marian Rejewski”. Razem z PTTK chętni wyruszyli na trzy spacery tematyczne śladami Mariana Rejewskiego.

Stowarzyszenie ROBOproject to centrum edukacyjne, przybliżające dzieciom takie dziedziny wiedzy jak mechanika, robotyka, elektronika, informatyka. W urodzinową sobotę na młyńskim tarasie ROBOproject zaprezentowało interaktywnego robota. SANBOT to inteligentny, zaprogramowany pracownik ROBOproject, który z chęcią, jeśli tylko do niego podeszło opowiadał ciekawostki na temat Mariana Rejewskiego. W specjalnie wydzielonej strefie odwiedzający mogli zbudować konstrukcje z LEGO oraz zaprogramować roboty LEGO Education, a na interaktywnej macie spróbować swoich sił w sterowaniu robotami marki Photon. Na drukarce 3D można było wydrukować monety okolicznościowe, a ponadto zagrać w wielkoformatową grę Memory. 


Stowarzyszenie Freelab z Wrześni wystawiło sześć drukarek 3D. Uczestnicy pikniku mogli poznać specyfikę tego rodzaju wydruków oraz zapoznać się z terminem projektowania parametrycznego, czyli takiego, dzięki któremu możliwe jest tworzenie innowacyjnych projektów technologicznych, inspirowanych światem przyrody. Nie zabrakło również praktyki. Była wyjątkowa szansa na spróbowanie swoich sił w przygotowaniu własnego modelu parametrycznego i następnie wydrukowanie go na drukarce 3D.  Można też było posłuchać minikoncertu. Skrzypaczka zagrała na instrumencie, który powstał dzięki technice druku 3D.

Skrzypaczka gra na instrumencie wydrukowanym w technologii 3D.

Druga edycja pikniku popularnonaukowego poświęcona Marianowi Rejewskiemu przyciągnęła 1203 uczestników (statystyki gospodarza terenu – Młynów Rothera), którzy pomimo upalnej pogody nie rezygnowali z odwiedzenia wszystkich stoisk.