Biblioteka powstała w 1921 r. w Toruniu jako Okręgowa Biblioteka Pedagogiczna Kuratorium Okręgu Szkolnego Pomorskiego z inicjatywy pierwszego kuratora Zygmunta Gąsiorowskiego. Księgozbiór gromadzono w oparciu o apel zwrócony do wydawnictw i księgarń.
W 1932 r. w związku z likwidacją kuratorium księgozbiór przekazano bibliotece w Grudziądzu.
Biblioteka wznowiła swoją działalność 1 października 1938 r. w gmachu Książnicy Miejskiej im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Od tej chwili następował coraz większy jej rozwój – tuż przed wybuchem II wojny światowej księgozbiór liczył 100 tys. tomów.
Podczas wojny uległo zniszczeniu 97,5% księgozbioru. Biblioteka wznowiła działalność wiosną 1945 r. w nowym miejscu przy Placu Teatralnym, w jednym z pomieszczeń KOSP w Toruniu, z 2,5 tys. tomów zdeponowanych w Książnicy Miejskiej.
W 1951 r. Biblioteka otrzymała nową nazwę: Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka i stała się samodzielną jednostką organizacyjną w ramach Kuratorium. Powołano sieć 21 bibliotek powiatowych i zwiększono liczbę pracowników.
W 1968 r. Biblioteka została przeniesiona do Bydgoszczy i otrzymała część budynku przy ulicy Jagiellońskiej 9. Zmiana siedziby i wydane przez ministerstwo rozporządzenia pociągnęły za sobą szereg prac organizacyjnych. W końcu 1970 r. księgozbiór obejmował 51757 tomów i prenumerowano 172 czasopisma. Współpracowano z Instytutem Kształcenia Nauczycieli i Badań Oświatowych.
Nowy etap to otwarcie działalności 1 marca 1978 r. w siedzibie przy ulicy Łużyckiej 21. Biblioteka zajęła parter budynku, w którym znajdował się Dom Studenta WSP. Przeniesiony tam księgozbiór liczył 75 tys. woluminów i 300 tytułów czasopism. Nowa siedziba sprzyjała rozwojowi placówki, z której w większym wymiarze zaczęli korzystać studenci WSP. Organizowano szereg wystaw, konferencji i współpracowano z wieloma instytucjami. Zaowocowało to w 1981 r. (roku 60-lecia istnienia biblioteki) otrzymaniem Medalu Komisji Edukacji Narodowej.
Z biegiem lat okazało się, że lokal zajmowany przez Bibliotekę nie spełnia wymagań stawianych przez instytucję. W wyniku likwidacji Studium Nauczycielskiego biblioteka otrzymała propozycję zaadoptowania jego pomieszczeń do swoich potrzeb.
Siedzibę PBW przy ulicy M. Skłodowskiej-Curie 4 otwarto 1 grudnia 1992 r. Do nowego lokalu przeniesiono księgozbiór liczący wówczas 103550 woluminów i 144 tytuły czasopism. Lepsze warunki pozwoliły na podniesienie jakości pracy oraz wpłynęły na zadowolenie zarówno czytelników jak i bibliotekarzy. W 1997 r. dokonano zmian w regulaminie Biblioteki. Z księgozbioru korzystać mogą nie tylko nauczyciele i studenci kierunków pedagogicznych, ale również wszyscy zainteresowani nim mieszkańcy województwa kujawsko-pomorskiego. W siedzibie przy ulicy M. Skłodowskiej-Curie 4 Biblioteka działa do dnia dzisiejszego.
© PBW 
© PBW 
© PBW