Louis Braille (1809 – 1852) – wynalazca pisma punktowego dla niewidomych. Mając cztery lata całkowicie stracił wzrok, gdy w warsztacie rymarskim, naśladując pracę ojca, próbował szydłem przebić kawałek skóry. Ostre narzędzie ześlizgnęło się i ugodziło chłopca w oko.
Podstawą, z której wyprowadza się cały system Braille’a jest sześciopunkt nazywany znakiem tworzącym. System składa się ze znaków będących kombinacją sześciu wypukłych punktów, ułożonych w dwóch kolumnach po trzy punkty w każdej.
- pismo integralne (zapis litera po literze),
- ortograficzne pismo skrótowe różnych stopni, w zależności od kraju i specyfiki języka,
- notacje: matematyczną, muzyczną, chemiczną, fizyczną.
Zapis integralny, nazywany także Braille Grade 1 lub Uncontracted Braille, polega na wiernym zapisie litera po literze i znak po znaku tekstu czarnodrukowego. Pismo skrótowe polega na podstawieniu pod poszczególne znaki brajlowskie zbiegów liter albo wyrazów.
Ciekawostki
- Brajl zajmuje 3 – 4 razy więcej miejsca niż czarny druk. Brajlowska wersja Harry’ego Pottera, zajmuje w oryginale 36 tomów.
- Wszyscy ludzie niewidomi znają brajla – MIT! Tylko 10% osób pozbawionych wzroku korzysta z brajla.
- Osoby niewidome rodzą się z wyostrzonym zmysłem dotyku – MIT! Nauka czytania dotykowego wymaga przygotowania percepcji dotykowej do odbioru znaków brajlowskich.
Biblioteka zaprasza na zajęcia edukacyjne „Poznajmy się“ dla uczniów klas 1 – 5 szkoły podstawowej poświęcone osobom niewidomym. Kontakt: tel. 52 3400140.
Oprac. Małgorzata Lewandowska-Pyż
